Urlop wychowawczy w 2017 

Urlop wychowawczy to kontynuacja urlopu macierzyńskiego. Jego głównym celem jest zapewnienie pracownikowi możliwości osobistej opieki nad dzieckiem – bywa bowiem tak, że trudno jest mu pogodzić obowiązki zawodowe z obowiązkami rodzicielskimi.

Ile trwa urlop wychowawczy? 

Urlop wychowawczy ma wymiar maksymalnie 36 miesięcy. Może jednak trwać dłużej, jeśli z uwagi na stan zdrowia (potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności) dziecko wymaga dalszej opieki rodzica. W takiej sytuacji może być udzielony dodatkowy urlop wychowawczy – niezależnie od podstawy urlopu wychowawczego (tj. maksymalnie 36 miesięcy).

Dodatkowy urlop przyznawany jest również w wymiarze 36 miesięcy, co ważne – taka możliwość przysługuje rodzicowi w okresie nie dłuższym niż do uzyskania przez dziecko pełnoletniości. Urlop wychowawczy udzielany jest rodzicowi w maksymalnie 5 częściach, na podstawie wniosku (lub wniosków) o udzielenie takiegoż urlopu. 

Urlop wychowawczy a prawa i obowiązki pracownika

Urlop wychowawczy ma wymiar maksymalnie 36 miesięcy. Może jednak trwać dłużej, jeśli z uwagi na stan zdrowia (potwierdzony orzeczeniem o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności) dziecko wymaga dalszej opieki rodzica. W takiej sytuacji może być udzielony dodatkowy urlop wychowawczy – niezależnie od podstawy urlopu wychowawczego (tj. maksymalnie 36 miesięcy).

Dodatkowy urlop przyznawany jest również w wymiarze 36 miesięcy, co ważne – taka możliwość przysługuje rodzicowi w okresie nie dłuższym niż do uzyskania przez dziecko pełnoletniości. Urlop wychowawczy udzielany jest rodzicowi w maksymalnie 5 częściach, na podstawie wniosku (lub wniosków) o udzielenie takiegoż urlopu.

Urlop wychowawczy a prawa i obowiązki pracownika

Rodzice lub opiekunowie dziecka mogą skorzystać z urlopu wychowawczego tylko wtedy, gdy są pracownikami z co najmniej sześciomiesięcznym stażem pracy. Uwaga! Nie musi to być staż w obecnym miejscu zatrudnienia. Biuro księgowe Perfekto przypomina, że w czasie trwania urlopu wychowawczego zarówno prawa, jak i obowiązki stron stosunku pracy są zawieszone. 

Czas przebywania na urlopie wychowawczym wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego są zależne uprawnienia pracownicze (dopiero w dniu zakończenia urlopu). Podczas urlopu wychowawczego pracodawca nie wypłaca jednak rodzicowi wynagrodzenia. Równocześnie pracodawca nie może zwolnić pracownika przebywającego na urlopie wychowawczym (w okresie od dnia rozpoczęcia do dnia zakończenia urlopu). Jeśli jednak firma ogłosi upadłość albo likwidację, ochrona nie obejmie pracownika przebywającego na takim urlopie. Podobnie zresztą jak w sytuacji, gdy zwolnienie będzie miało uzasadnienie lub gdy nastąpi z winy pracownika. 

Wniosek o urlop wychowawczy

Rodzic, który wybiera się na urlop wychowawczy, musi złożyć pisemny wniosek w swoim miejscu pracy. Musi to nastąpić nie później niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu. Jeśli rodzic rozmyśli się i zrezygnuje z takiego urlopu – może to zrobić, jednak wcześniej należy złożyć drugi dokument, tym razem wnioskując o wycofanie wcześniejszego podania. Powinno się to odbyć co najmniej 7 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu.

Nasze biuro rachunkowe Perfekto przypomina, że wniosek o urlop wychowawczy zawierać powinien:

• datę rozpoczęcia oraz zakończenia urlopu
• okres urlopu wykorzystanego dotychczas na dane dziecko
• liczbę części, w jakich pracownik odebrał do tej pory swój urlop wychowawczy

Do wniosku dołącza się pisemne oświadczenie drugiego rodzica lub opiekunka – w oświadczeniu tym deklaruje on, iż nie będzie korzystał w tym czasie z urlopu wychowawczego albo podaje termin, w którym planuje korzystać z urlopu jednocześnie z rodzicem składającym wniosek. Pracodawca nie może odmówić pracownikowi urlopu wychowawczego – o ile oczywiście dostarczone zostaną wymagane dokumenty. 

Podział urlopu między rodzicami 

Urlop wychowawczy rodzice mogą wykorzystać na kilka sposobów. Ważne jest to, aby pamiętać, że co najmniej 1 miesiąc urlopu wychowawczego powinien być wykorzystany przez drugiego rodzica (opiekuna). Jeśli np. matka przebywa na urlopie łącznie 35 miesięcy, to ojcu dziecka należy się jeden miesiąc (lub odwrotnie). Jeśli rodzice nie podzielą się urlopem – ta część wolnego przepadnie. Zatem w sytuacji, gdy tylko matka będzie korzystać z urlopu wychowawczego – urlop będzie miał de facto wymiar 35, a nie 36 miesięcy.

Od tej reguły jest jednak kilka wyjątków – jeśli drugi rodzic dziecka nie żyje lub jeśli nie posiada władzy rodzicielskiej lub władza ta została mu odebrana czy chwilowo zawieszona, to wtedy pierwszy z rodziców ma możliwość wykorzystania urlopu wychowawczego w pełnym wymiarze. Ważną informacją jest także to, że rodzice mogą zajmować się swoim potomkiem w tym samym czasie. W praktyce mogą zatem wykorzystać urlop wychowawczy wspólnie, dzieląc się nim po połowie i przez 18 miesięcy zajmować się dzieckiem we dwoje.

Urlop wychowawczy w 2017 roku – zmiany względem 2016

Nasze biuro rachunkowe Kraków podsumowuje zmiany dotyczące urlopu wychowawczego, jakie weszły w życie w 2017 roku. Najważniejszą różnicą względem poprzednich lat jest to, że urlop wychowawczy można wykorzystać obecnie do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Wcześniej, do 2 stycznia 2016 roku, urlop wychowawczy można było odebrać do momentu ukończenia przez dziecko 5. Roku życia. Drugą istotną różnicą jest to, że rodzice mogą przebywać na urlopie wychowawczym w tym samym czasie, o czym była mowa powyżej. Wcześniej mogli oni opiekować się dzieckiem wspólnie zaledwie przez cztery miesiące.

Powrót do pracy po urlopie wychowawczym 

Rodzic lub opiekun może w każdej chwili zrezygnować z urlopu wychowawczego – za zgodą pracodawcy. Jeśli taka zgoda nie została wydana, to pracownik jest w obowiązku powiadomić swojego szefa nie później niż 30 dni przed terminem planowanego powrotu do pracy. Biuro rachunkowe Perfekto przypomina także, że podczas urlopu wychowawczego można pracować – tak u swojego obecnego pracodawcy, jak i w innym miejscu. Rodzic lub opiekun może też  podczas urlopu podjąć naukę. Nie może to jednak – zarówno nauka, jak i praca rodzica – kolidować ze sprawowaniem osobistej opieki nad dzieckiem.

Masz pytania dotyczące urlopu wychowawczego? Nasze biuro rachunkowe jest do Twojej dyspozycji!